[...]
[...]
16
Ewch ymeth rai [...]wiol, chwi felldigedig sŷdd,
Lle maent yn rhingcian dannedd, yn wŷlo no [...] a dŷdd,
Ac yno yn diodde penŷd, mewn chwith dywullwch mawr.
Heb obeth cael trugaredd na'smwŷthder funŷd awr.
17
Anghysur ydoedd clywed y colledigion drŵg,
Yn ochen ac yn gweiddi, rhag mŷnd ir tân ar mŵg,
He [...] obeth cael trugaredd, na gair o gysurdrâ,
Am na buasent dduwiol, ac mewn cydwŷbod ddâ.
18
Wrth weled yr ysprydion uffernol drŵg eu sawŷr,
Yn gwneuthŷd oernâd creulon bôb munŷd yn yr awŷr,
Llewygu a bŷdd eu calon, vn ddigon drŵg eu sain,
Rhag mŷnd ir tân tragwŷddol, i boeni gyda rhain.
19
Nhw a wŷlant yn wastadol, gan angerdd boen y tân,
Ac etto crŷn eu dannedd gan oerfel mawr a gân,
Nid all un galon gnawdol ddeall faint ŷw'r boên,
Sŷ'n digwŷdd ar yr enaid am gablu enw'r Oen.
20
Am hŷn gochelwch, gwiliwch rhag mŷnd i rwŷd y fall,
Ni wna fe mor drugaredd ar y sawl a caffo wall,
Ond poeni y rhain yn wastdad, heb ddiben arnŷnt bŷth,
mewn tân a brwmstan creulon, digofaint Duw a'u chwŷth.
21
Mae'n dangos yn 'r ysgrythur yn eglur i bôb dŷn.
Nid rhaid i nêb mor amme, a ddywedodd Crîst ei hun,
Mai llwŷbr bychan cyfing, i'n golwg nid ŷw ond gwael;
ŷw'r ffordd sŷ'n mŷnd i'r bowŷd, ychydig sŷdd iw gael.
22
A'r ffordd sŷ'n mynd i uffern, sŷ'n llydan, ac yn faith,
A llawer sŷ'n mynd iddi, gwae nhwŷ dros bŷth or daith,
Mae Duw yn diglo wrthŷnt, am iddŷnt fôd mor ffôl,
A gwrando ar lais y gelŷn, a gwneuthur ar [...] ôl.
23
Na fyddwch chwi ru chwanog i ddilin cnawdol chw [...]
Er i chwi osgadff [...]dd ennill o hunne lawer can [...]
Ni bŷdd yr Enaid erddŷnt un gronŷn nês er [...]
[...] gael am bechod bardwn gan'r Arglwŷdd [...]
[...]
[...]
24
Er bôd chwaryddiaeth ofer, yn rh [...] [...]ôdd i'r cnawd,
Mae'n ddrŵg ar lês yn enaid, medd g [...]ŷr o ddŷsg ddŷdd brawd
Er i chwi yn awr i hoffi mo'r anwŷl a'ch dwŷ lâŵ,
Fe a fŷdd edifar genŷch yn wîr rŷw ddŷdd a ddaŵ.
25
Nid oes gani ddim ond hvnnŷ, ŷw ddywedŷd wrthechwi,
Ond credwch bawb yn ffyddlon, i'r hwn sŷdd un a thri,
Ac yno cewch heb amme, yn hysbŷs iawn mi a'i gwn.
Drugaredd Nêf i'ch enaid pan eloch or Bŷd hwn.
26
Os gofŷn nêb yn unlle, pwŷ a ganodd hŷn er Duw,
Dywedwch chwithe uddŷnt mai 'nghefn y maes mae'n bŷw,
Mae yn dymuned arnoch, er cariad Duw mewn prŷd,
Gymerŷd Edifeirwch cŷn i chwi newid Bŷd.
Evan Gruffŷdd a'u gwnaeth.

Y Nodau Cyffredinol am y Flwŷddŷn 1700.

Y Prif neu'r Euraid Rifedi, ŷw 10.

Yr Epact, neu'r Serrit, ŷw 20.

Llythyren y Sul, ŷw F.

Dechreu a diwedd y Tympau, neu'r Termau Cyfraith yn Llundain, yn y Flwŷddŷn 1700.

[...]mp Elian sŷ'n dechreu Jonawr 23. diweddu Chwefror 13.

[...]ymp y Pasg sŷ'n dechreu Ebrill 17. Diweddu Mai 13.

[...]mp y Drindod, dechreu Mai 31. Diweddu Mehefin 19.

[...]mp Mihangel, dechreu Hydref 23. Diweddu Tachwedd 28.

[...] a ddigwŷddant yn y Flwŷddŷn 1700.

[...]d dau ddiffŷg yn y flwŷddŷn hon, ar ddau [...] ddigwŷddant ar y lleuad, fel a canlŷn.

[Page] Y Diffŷg cyntaf a fŷdd ar y Lleuad, y [...] 23 [...]dŷdd Chwefror, a'i ganol a fŷdd ynghŷlch 6 ar y gloch y bore [...] [...]wn a welir ynghymru os bŷdd yr Awŷr yn Eglur, ac yn [...]yflawn dros yr hôll leuad

Yr all Diffŷg a fŷdd ar y lleuad y 18 dŷdd o Awst, a'i ganol a fŷdd ynghŷlch dau ar y gloch o'r prŷdnawn [...] [...]i welir mono gyda ni oblegŷd [...]ôd y lleuad tan y ddaiar yr amser hwnnw.

Esponiad dalennau'r Misoedd, a'u deunŷdd.

Y Flwŷddŷn a ranwŷd yn 12 o fisoedd, ac i bôb mîs o honŷnt i mae un tu dalen yn perthŷn. A'r tu dalen [...]wnnw a ranwŷd yn saith o golofnau neu resau.

1. Y golofn gyntaf (neu'r nesaf at y llaw aswŷf) sŷ' [...] dangos dyddiau'r mîs yn eglur ffigurau.

2. Yr all golofn sŷ'n dangos dyddiau 'r wŷthnos yn [...]yflawn eiriau.

3. Y drydŷdd golofon sŷ'n cynwŷs y dyddiau gwŷlion a'r dyddiau hynod: a Thremiadau'r planedau; ac ymha Arwŷddion, a graddau or Arwŷddion a bônt yn cae [...] eu Tremiadau. Y Dyddiau gwŷlion a argraphwŷd a llythyrennau duach a mwŷ na'r lleill.

4. Y bedwaredd golofn sŷ'n dangos symmudiad y Arwŷddion ynghorph dŷn ac anifail; Fel a gwelwch y len [...] gyferbŷn ar 8, ar 9. o ddyddiau Jonawr, y [...] gli [...] garrau yn y bedwaredd golofn, yn dangos i chwi [...] [...]wŷdd y dyddiau hynnŷ yn y gliniau a'r garr deunŷddd a wneir o symudiad yr arwŷddion, ŷ [...] i d [...]

Yr amser cyfleus i gweirio, ac i ollwng

Os cweirir anifeilied pan fo' [...] galon neu'r cefn, neu yn y cl [...] [...] [Page] [...] [Page] [...] [Page] honŷnt; feirw; Ond pan fo'r arwŷdd mewn rhŷw fan arall. bŷdd cyfleus i gweirio neu dori ar anifail.

Peryglus ŷw gollwng gwaed ar ddŷn neu anifail (yn enwedig ar ddŷn) pan fo'r Arwŷdd yn yr aulod neu'r man a gollynger gwaed o hono; o herwŷdd fôd yr arwŷdd yn cŷdlifo sûg a lleithder y corph i'r aulod neu'r man a bô ynddo, ac yn peryglu pydru'r man a dorrer neu a friwer pan fo'r arwŷdd ynddo.

5. Y bumed golofn sŷ'n dangos oed y lleuad bôb dŷdd gyferbŷn ar dŷd a fynnoch o fîs, cewch (yn y bumed golofn) pesawl dŷdd oed a fo'r lleuad y dŷdd hwnnw.

6. Y chweched golofn sŷ'n dangos yr Awr a'r munŷd a Codo yr Haul bôb dŷdd trwŷ'r flwŷddŷn; gyferbŷn a'r dŷdd a fynnoch cewch yr awr tan A. a'r munŷd tan M. megis a gwelwch (yn y chweched golofn honno) gyferbŷn ar 22 dŷdd o Jonawr 7 tan A. a 30 tan M. yn dangosi chwi fôd yr Haul yn codi 30 munŷd (neu hanner awr) wedi saith y 22. dŷdd o Jonawr.

7. Y seithfed Golofn sŷ'n dangos machludiad yr Haul beunŷdd: ac yn yr un drefn a chodiad yr Haul cewch yr awr tan A. a'r munŷd tan M. gyferbŷn a'r [...]ŷdd a fynnoch.

Oed y Lleuad bôb mîs a gewch ar ben ucha'r dalen­nau; A hynnŷ mo'r eglur a hawdd ei ddeall na bo raid mo' [...] ddatguddio yn eglurach i chwi. Ond am y munŷd [...] 'r newid neu'r Llawn-lloned, neu chwarterau'r [...] roedd y llê yn rhŷ brin iw roddi ar lawr; [...]aw hynnŷ afreidiol i chwi gael y munŷd; Ond [...] a'r awr nesaf a [...] y munŷd (pa un bynnag a'i o'i [...] o'i flaen) a gewch yn gywir bôb amser.

JONAWR. 1700.

Dyddiau'r Mîs. Dyddiau'r wŷthnos
3. chwarter, 2. 5. Boreu.
Newidio, 10. 6. Boreu.
1. chwarter, 18. 5. Boreu.
Llawn-lleuad, 24. 8. Nôs.
3. chwarter, 31. 8. Nôs.
 Oed lleuad beunŷdd Haul yn Codi. [...] [...]hludo.
Dyddiau gwŷl, a hynod. a thremiadau'r planedau. Symmud Arwŷdd. A. M A. M.
1 Llun. Enwaediad Crist. Cluniau 22 8 1 3 59
2 Mawrth △ ♄ ♂. ♒ ♎ 29. Cluniau 23 8 [...] 4 0
3 Mercher Bodfan. Arphed 24 7 59 4 1
4 Jou. □ ♂ ☿. ♎ ♒. 1. Arphad 25 7 57 4 3
5 Gwener Simon. morddw. ŷdŷdd 26 7 56 4 4
6 Sadwrn Dydd Ystwyll.   27 7 55 4 5
7 Sul. 1. Sul wedi'r ystwŷll morddw. 28 7 54 4 6
8 Llun. ☌ ☉ ♉. ♑ 28. Gliniau 29 7 52 4 8
9 Mawrth Marcellus. a garrau. 30 7 51 4 9
10 Mercher Nicanor. Coesau 1 7 50 4 10
11 Jou. Haul yn ♒. Coesau 2 7 48 4 12
12 Gwener Saturious. Coesau 2 7 47 4 13
13 Sadwrn Hilari. Traed. 4 7 45 4 15
14 Sul. 2. Sul wedi'r ystwŷll Traed. 5 7 43 4 17
15 Llun. □ ♂ ☉. ♎ ♒ 6. Y Pen 6 7 42 4 18
16 Mawrth Anthony. a'r 7 7 40 4 20
17 Mercher Marchell. Wŷneb. 8 7 38 4 22
18 Jou. Prisca. Gwddw. 9 7 36 4 2 [...]
19 Gwener Ystan. Gwddw. 10 7 35 4 2 [...]
20 Sadwrn. Ffabian. ysgwŷdd 11 7 33 4 2 [...]
21 Sul. 3. Sul wed'ir ystwŷll Brauchie. 12 7 31 4 2 [...]
22 Llun. ☌ ♄ ♀ ♓ 1. Dwŷfron 13 7 30 4 [...]
23 Mawrth Term yn dechreu. Bronnau. 14 7 28 4 [...]
24 Mercher Callwg. Cefen. 15 7 26 4 [...]
[...]5 Jou. Troiad St. Paul. Calon 16 7 2 [...] [...] [...]
[...]6 Gwener Polycarpus. Y Bol, ar 17 7 [...] [...] [...]
[...]7 Sadwrn. Joan. Crisostom. Perfedd. 18 7 [...] [...] [...]
[...] Sul. Sul Septuagefima. Cluniau. 19 7 [...] [...] [...]
[...] Llun. Valerius. Cluniau. 20 7 [...] [...] [...]
[...] Mawrth Merthŷr B. Charles 1. Arphed. 21 [...] [...] [...] [...]
[...] Mercher △ ♂ ♀. [...] Arphed. [...] [...] [...] [...] [...]

CHWERFOR, 1700.

Dyddiau'r Mîs. Dyddiau'r wŷthnos
Oed y lleu [...]d, dŷdd. awr.
Newidio, 9. 1. Boreu
1. chwarter, 16. 5. Nôs.
Llawn-lleuad, 23. 6. Boreu
 oed lleuad beunŷdd Haul yn Codi. Haul yn machludo.
dyddiau gwŷl, a hynod. a thremiadiu'r planeddau. Symud, Arwŷdd. A. M. A. M.
1 Jou. St. ffraid. Seiriol. Arphed. 23 7 12 4 48
2 Gwener Puredigaeth Mair morddw 24 7 10 4 50
3 Sadwrn Bla [...] ŷdŷdd. 25 7 9 4 51
4 Sul. Sul Sexagefima. Glinniau 26 7 7 4 53
5 Llun. Agatha. a garrau. 27 7 5 4 55
6 Mawrth ⚹ ♃ ♀. ♑ ♓ 20 Coesau. 28 7 3 4 57
7 Mercher Romwald. Coesau. 29 7 1 4 59
8 Jou. Paul Esgob. Coesau. 30 6 59 5 1
9 Gwener Einion Frenin. Traed. 1 6 57 5 3
10 Sadwrn Alexander. Traed. 2 6 55 5 5
11 Sul. Sul Ynyd. Y Pen a'r 3 6 53 5 7
12 Llun. Term yn diweddu. Wŷneb. 4 6 51 5 9
13 Mawrth ☌ ☉ ♄. ♓ 4. Y Pen. 5 6 49 5 11
14 Mercher Dŷdd Falentine. a Gwddw. 6 6 47 5 13
15 Jou. (mercher y Lludw. Gwddw. 7 6 45 5 15
16 Gwener Polycharn. ysgwŷdd, 8 6 43 5 17
17 Sadwrn. Hugo. a Brauch 9 6 41 5 19
18 Sul. 1. Sul o'r grawŷs. Bronnau. 10 6 39 5 21
19 Llun. □ ♂ ☿ ♐ ♒ 20. Dwŷfron 11 6 37 5 23
20 Mawrth Eucharist. y cefn, ar 12 6 36 5 25
21 Mercher 769 Merthvron. Galon. 13 6 33 5 27
22 Jou. Cadair Peter. Y bol, a'r 14 6 31 5 29
23 Gwener Lleuad tan ddiffŷg. Perfedd. 15 6 29 [...] 31
24 Sadwrn Gwyl St. Matthias. Cluniau. 16 6 28 5 32
25 Sul. 2. Sul o'r grawŷs. Cluniau. 17 6 26 5 34
26 L [...]n: Tyfaelog. Arphed. 18 6 24 5 36
27 Mawrth Augustin. Arphed 19 6 22 5 38
[...] Mercher Libia. Arphed▪ 20 6 20 5 40
[...] Jou. ☌ ♃ ☿. ♓ 6. morddw. 21 6 18 5 42

MAWRTH 1700.

Dyddiau'r Mîs. Dyddiau'r wŷthnos
3. chwarter, 1. 1. prŷdna
Newidio, 9. 6. Nôs.
1. chwarter, 17. 1. Boreu.
Llawn lleuad, 23. 7. Nôs.
3. chwarter, 31. 8. Boreu.
 oed lleaud beunŷdd Haul yn Codi. Haul yn machludo.
dyddiau gwŷl, a hynod. a Thremiadau'r planedau. Symud Arwŷdd A. M. A. M.
1 Gwener Gwyl Ddewi. morddw 22 6 16 5 44
2 Sadwrn. △ ☉ ♂. ♓ ♏ 23. Glinniau 23 6 14 5 46
3 Sul. 3. Sul o'r grawŷs. a 24 6 12 5 48
4 Llun. ⚹ ☉ ♃. ♓ ♑ 25. Garrau. 25 6 10 5 50
5 Mawrth Garon. Coesau 26 6 8 5 52
6 Mercher Victor. Coesau. 27 6 6 5 54
7 Jou. Sannan. Thomas. Traed. 28 6 4 5 56
8 Gwener Philemon. Traed. 29 6 2 5 58
9 Sadwrn. △ ♂ ☿. ♏ ♓ 24. Traed. 1 6 0 6 0
10 Sul. 4. Sul o'r grawŷs. Y pen, ar 2 5 58 6 2
11 Llun. ⚹ ♃ ☿. ♑ ♓ 27. Wŷneb. 3 5 56 6 4
12 Mawrth Gregory. Gwddw. 4 5 54 6 6
13 Mercher Tudur. Gwddw. 5 5 52 6 8
14 Jou. Merthŷr candŷn. Ysgwŷdd 6 5 50 6 10
15 Gwener Wŷnebog. a Breich­iau. 7 5 48 6 12
16 Sadwrn. ⚹ ♄ ♀. ♓ ♉. 8.   8 5 46 6 14
17 Sul. 5. Sul o'r grawŷs. Bronnau 9 5 44 6 16
18 Llun. ☌ ☉ ☿. ♈ 8. Dwŷfron 10 5 42 6 18
19 Mawrth. Cynbrŷd. Y cefen. 11 5 40 6 20
20 Mercher Cuthbert. ar galon. 12 5 38 6 22
21 Jou. Benedict. y Bol, a'r 13 5 36 6 24
22 Gwener Paul. Perfedd. 14 5 3 [...] 6 26
23 Sadwrn Godffri, Cluniau. 15 5 32 6 28
24 Sul. Sul y Blodau. Cluniau. 16 5 30 6 30
25 Llun. Cenadwri Mair. Arphed. 17 5 29 6 31
26 Mawrth Castor. Arphed. 18 5 27 6 3 [...]
27 Mercher □ ♃ ☿. ♑ ♈ 29. morddw. 19 5 25 6 [...]
28 Jou. Rupert. (ŷdŷdd. 20 5 23 6 [...]
29 Gwener Quintin. morddw 21 5 21 6 [...]
30 Sadwrn. ☍ ♂ ♀. ♏ ♉ 25. Gliniau, 22 5 1 [...] [...] [...]
[...] Sul. Sul y Pasg. [...] 23 5 [...] [...] [...]

EBRILL, 1700.

Dyddiau'r Mîs. Dyddiau'r wŷthnos
Oed y lleuad. dydd. awr.
Newidio, 8. 5. Boreu.
1. chwarter, 15. 8. Boreu.
Llawn-lleuad, 22. 7. Boreu.
3. chwarter, 30. 2. Boreu.
 oed lleuad beunŷdd Haul yn Codi. Haul yn machludo.
dyddiau gwŷl, a hynod. a Thremiadau'r planedau. Symud Arwŷdd. A. M. A. M.
1 Llun. Ymchwel Mair Magdal. Coesau. 24 5 15 6 45
2 Mawrth ⚹ ♄ ☿. ♓ ♉ 10. Coesau. 15 5 13 6 47
3 Mercher △ ♃ ♀. ♑ ♉ 29. Coesau. 26 5 11 6 49
4 Jou. Ambros. Traed. 27 5 9 6 51
5 Gwener Derfel gadarn. Traed. 28 5 7 6 53
6 Sadwrn. Llywelŷn. y pen, ar 29 5 5 6 55
7 Sul. Sul. pasg bychan. Wŷneb. 30 5 3 6 57
8 Llun. Mynediad Crîst &c. Gwddw. 1 5 1 6 59
9 Mawrth □ ☉ ♃. ♉ ♒ 1. Gwddw. 2 5 0 7 0
10 Mercher Y saith Gwŷryfon. Gwddw. 3 4 58 7 2
11 Jou. Coroned B. W. 3. 1689 ysgwŷdd 4 4 56 7 4
12 Gwener ☍ ♂ ☿. ♏ ♉ 23. Brauch. 5 4 54 7 6
13 Sadwrn. □ ♄ ♀. ♓ ♊ 11. Bronnau. 6 4 52 7 8
14 Sul. 2. Sul wedi'r Pasg. Dwŷfron 7 4 50 7 10
15 Llun. Oswald. Cefen. 8 4 49 7 11
16 Mawrth Barnard. Calon. 9 4 47 7 13
17 Mercher Term yn dechreu. y Bol, ar 10 4 45 7 15
18 Jou. Israel i dîr. Perfedd. 11 4 43 7 17
19 Gwener Alpheg. Cluniau. 12 4 41 7 19
20 Sadwrn. ⚹ ☉ ♄. ♉ ♓. 11. Cluniau. 13 4 40 7 20
21 Sul. 3. Sul wedl'r Pasg. Arphed. 14 4 38 7 22
22 Llun. Beuno, a Dyfnog. Arphed. 15 4 36 7 24
23 Mawrth St. George. morddw. ŷdŷdd. 16 4 35 7 25
24 Mercher Wilffŷd.   17 4 33 7 27
25 Jou. Gwyl St. Marc. morddw. 18 4 32 7 28
26 Gwener Clari, Cletus. Glinniau 19 4 30 7 30
[...]7 Sadwrn ☍ ☉ ♂ ♉ ♏ 18. a garrau. 20 4 29 7 31
[...]8 Sul. 4. Sul wedi'r Pasg Coesau. 21 4 27 7 33
29 Llun. Pedro. Coesau. 22 4 25 7 35
30 Mawrth Cynnul. Coesau. 23 4 23 7 37

MAI, 1700.

Dyddiau'r Mîs. Dyddiau'r wŷthnos
oed y lleuad. dŷdd. awr.
Newidio, 7. 6. prŷdna.
1. chwarter, 14. 2. prŷdna.
Llawnlleuad, 21. 5. prŷdna.
3. chwarter, 29. 8. Nôs.
 Oed lleuad beunŷdd Haul yn Codi. [...] yn machludo.
Dyddiau gwŷl, a hynod. a Thremiadau r planedau. Symud Arwŷdd. A. M. A. M.
1 Mercher St. Philip, a Iago. Traed. 24 4 21 7 39
2 Jou. ☌ ☉ ☿. ♉ 22. Traed. 25 4 20 7 40
3 Gwener Caffael y Groes. Y Pen, 26 4 19 7 41
4 Sadwrn Melangell. ar 27 4 17 7 43
5 Sul. Sul y gweddiau. Wŷneb. 28 4 16 7 44
6 Llun. St Joan yn yr olew. Gwddw 29 4 15 7 45
7 Mawrth Invenal. Gwddw 1 4 13 7 47
8 Mercher Stanislos. ygwŷdd▪ 2 4 12 7 48
9 Jou. Dydd y Derchafael. Brauch. 3 4 10 7 50
10 Gwener △ ☉ ♃. ♊ ♒ 1. Bronnau. 4 4 8 7 52
11 Sadwrn. △ ♄. ♂ ♀. ♓. ♋ 13 Dwŷfron 5 4 7 7 53
12 Sul. Y Sul wedi'r Dercha. Y Cefen, 6 4 5 7 55
13 Llun. △ ♄ ♂. ♓ ♏. 13. ar galon. 7 4 4 7 56
14 Mawrth 13. Term yn diweddu y bol, a'r 8 4 3 7 57
15 Mercher Sophia. Perfedd. 9 4 2 7 58
16 Jou. Granog. Cluniau. 10 4 1 7 59
17 Gwener Dynstan. Cluniau. 11 4 0 8 0
18 Sadwrn. Deliw yn dechreu. Cluniau. 12 3 59 8 1
19 Sul. Y Sul Gwyn. Arphed. 13 3 58 8 2
20 Llun. Annue. Arphed. 14 3 57 8 3
21 Mawrth Collen. morddw. ŷdŷdd. 15 3 56 8 [...]
22 Mercher Helen.   16 3 55 8 [...]
23 Jou. Wiliam. Glinniau 17 3 54 8 [...]
24 Gwener □ ♄ ☉. ♓ ♊ 13. a garrau. 18 3 53 8 7
25 Sadwrn. Urban. Denŷs. Glinniau 19 3 53 8 [...]
26 Sul. Sul y Drindod. Coesau. 20 3 52 8 [...]
27 Llun. ☍ ♃ ♀. ♒ ♌. 1. Coesau. 21 3 51 8 [...]
28 Mawrth Jonas. Traed. 22 3 50 8 [...]
29 Mercher Ganed Bren. Charles. [...]. Traed. 23 3 50 [...] [...]
30 Jou. Wigan. Traed. 24 3 50 [...] [...]
[...] [...] [...] yn dechreu. Y P [...]n. [...] [...] [...] [...] [...]

MEHEFIN, 1700.

Dyddiau'r Mîs. Dyddiau'r Wŷthnos
Oed y lleuad. dŷdd awr.
Newidio, 6. 2. Boreu.
1. chwarter, 12. 8. prŷdna.
Llawn-lleuad, 20. 7. Boreu.
3. chwarter, 28. 11. Boreu.
 oed lleuad beunŷdd Haul yn Codl▪ Haul yn machludo.
Dyddiau gwŷl, a hy [...]od▪ a Toremiadau'r planedeu. Symud Arwŷdd. A. M. A. M.
1 Sadwrn. Tegla Y Pen. 26 3 49 8 11
2 Sul. 1. Sul wedi'r drindod Gwddw. 27 3 49 8 1 [...]
3 Llun. △ ♃ ☿. ♒ ♊ 1. Gwddw. 28 3 48 8 12
4 Mawrth □ ♂ ♀. ♏ ♌ 9. ysgwŷdd 29 3 48 8 12
5 Mercher Boniffas. Brauch. 30 3 48 8 12
6 Jou. Narbert. Bronnau. 1 3 47 8 12
7 Gwener St. Paul. dwŷfron 2 3 47 8 13
8 Sadwrn. Wiliam. Y Cefen 3 3 47 8 13
9 Sul. 2. Sul wedi'r drindod ar galon. 4 3 47 8 13
10 Llun. Margret. Y Bol; 5 3 47 3 13
11 Mawrth Gwyl St. Barnabas. a'r 6 3 47 8 13
12 Mercher Troiad y rhôd. perfedd. 7 3 47 8 13
13 Jou. □ ♄ ☿. ♓ ♊ 14. Cluniau. 8 3 47 8 13
14 Gwener Basil. Cluniau. 9 3 47 8 13
15 Sadwrn ⚹ ♀ ☿. ♌ ♊ 20. Arphed. 10 3 48 8 12
16 Sul. 3. Sul wedi'r drindod Arphed. 11 3 48 8 12
17 Llun. Mylling, Alban. morddw. ŷdŷdd. 12 3 48 8 12
18 Mawrth Homer.   13 3 49 8 11
19 Mercher Term yn diweddu.▪ morddw. 14 3 49 8 11
20 Jou. Edward. Glinniau 15 3 50 8 10
21 Gwener △ ☉ ♂. ♋ ♏ 10. a garrau. 16 3 50 8 10
22 Sadwrn. Gwenfrewi. Coesau. 17 3 51 8 9
23 Sul. 4. Sul wedi'r drindod Coesau. 18 3 51 8 9
24 Llun. Gwyl Ioan fedyddiwr. Coesau. 19 3 52 8 8
25 Mawrth △ ☉ ♄. ♋ ♓ 14. Traed. 20 3 52 8 8
26 Mercher △ ♂ ☿. ♏ ♋ 11. Traed. 21 3 53 8 7
27 Jou. △ ♄ ☿. ♓ ♋ 14. Pen, ac 22 3 54 8 [...]
28 Gwener 30. ☌ ☉ ☿. ♋ 19. Wŷneb. 23 3 55 8 [...]
29 Sadwrn. Gwyl St. Peter apost. Gwddw. 24 3 56 8 [...]
30 Sul. 5. Sul wedi'r drindod Gwddw 25 3 57 8 [...]

GORPHENNAF, 1700.

Dyddiau'r Mîs. Dyddiau'rwŷthnos.
Oed y lleuad. dŷdd. awr.
Newidio, 5. 9. Boreu.
1. chwarter, 12. 2. Boreu
Llawn-lleuad, 19. 11. Nôs.
3. chwarter, 27. 11. Nôs.
 oed lleuad beunŷdd Haul yn Codi. Haul yn machludo.
dyddiau gwŷl, a hynod. a Thremiadau'r planedau. Symmud Arwŷdd. A. M. A. M.
1 Llun. Go [...]wŷ Mair. Gwddw. 26 3 58 8 2
2 Mawrth Ymweliad Mair. Yfgwŷdd 27 3 59 8 1
3 Mercher △ ♄ ♂. ♓ ♏ 14. Brauch. 28 4 0 8 0
4 Jou. ☍ ♃ ☿. ♑ ♋ [...]7. Bro [...]nau. 29 4 1 7 59
5 Gwener Esaias brophwŷd. Dwŷfron 1 4 2 7 58
6 Sadwrn. 6 Sul wedi'r drindod Y Ce [...]n 2 4 3 7 57
7 Sul. Thomas. a'r galon. 3 4 4 7 56
8 Llun. ☍ ☉ ♃. ♋ ♑ 26. Y Bol, ar 4 4 5 7 55
9 Mawrth [...]ywer. perfedd. 5 4 6 7 54
10 Mercher Y 7 Frodur. Cluniau. 6 4 7 7 53
11 Jou. Gower. Bened. Cluniau. 7 4 9 7 51
12 Gwener Henry. Arphed 8 4 10 7 50
13 Sadwrn. □ ♂ ☿. ♏ ♌ 17. Arphed 9 4 12 7 48
14 Sul. 7 Sul wedi'r drindod morddw. ŷdŷdd. 10 4 13 7 47
15 Llun. Dŷdd St. Swithin.   11 4 15 7 45
16 Mawrth ☍ ♄ ♀. ♓ ♍ 13. morddw. 12 4 16 7 44
17 Mercher Cynllo. Gliniau. 13 4 18 7 42
18 Jou. Edward. Garrau. 14 4 19 7 41
19 Gwener Dyddlau'r Cŵn dechreu Coesau 15 4 21 7 39
20 Sadwrn. Joseph. Margared. Coesau 16 4 23 7 37
21 Sul. 8 Sul wedi'r drindod Coesau 17 4 24 7 36
22 Llun. Gwŷl Fair Fagdalen. Traed 18 4 25 7 35
23 Mawrth Apolin. Traed 19 4 27 7 [...]
24 Mercher Noswŷl St. Iago. Y Pen 20 4 28 7 [...]
25 Jou. Gwyl St. Iago. a'r 21 4 29 7 [...]
[...]6 Gwener Ann mam Mair. Wŷneb. 22 4 30 7 [...]
[...]7 Sadwrn. ⚹ ♃ ♂. ♑ ♏ 23. Gwddw 23 4 32 7 [...]
[...]8 Sul. 9 Sul wedi'r drindod Gwddw 24 4 33 7 [...]
[...]9 Llun. ☍ ♄ ☿ ♓ ♍ 12. Ysgwŷdd 25 4 35 7 [...]
[...]0 Mawrth Betrice. B [...]auch 26 4 3 [...] [...] [...]
[...] Mercher Ge [...]n. Bro [...]na [...] 2 [...] [...] [...] [...] [...]
[...]
[...]

AWST. 1700.

Dyddiau'r Mîs. Dyddiau'r wŷthnos
Oed y lleuad. dŷdd. awr.
Newidio, 3. 5. Prŷdna.
1. chwarter, 10.   hanner dŷdd.
Llawn lleuad, 18. 2. Prŷdna.
3. chwarter, 26. 10. Boreu.
 oed lleuad beunŷdd Haul yn Codi. Haul yn machludo.
Dyddiau gwŷl, a hynod. a Thremiadau'r planedau. Symmud Arwŷdd. A. M. A. M.
1 Jou. Dŷdd Awst. Bronnau 28 4 39 7 21
2 Gwener ☌ ♀ ☿. ♍ 17. Cefen. 29 4 40 7 20
3 Sadwrn. Pendeng. Calon. 1 4 42 7 18
4 Sul. 10 Sul wedi'r drindod Y bol, a'r 2 4 44 7 16
5 Llun. Oswallt. Perfedd. 3 4 46 7 14
6 Mawrth Ymrithiad Iesu. Cluniau 4 4 48 7 12
7 Mercher △ ♃ ☿ ♑ ♍ 23. Cluniau 5 4 49 7 11
8 Jou. Illog. Arphed 6 4 51 7 9
9 Gwener Julian. Arphed 7 4 53 7 7
10 Sadwrn. Laurence. Arphed 8 4 55 7 5
11 Sul. 11 Sul wedi'r drindod morddw. ŷdŷdd. 9 4 57 7 3
12 Llun. Clera.   10 4 58 7 2
13 Mawrth Haul yn ♍. Gliniau 11 5 0 7 0
14 Mercher Betram. a 12 5 2 6 58
15 Jou. Gwŷl Fair gyntaf. Garrau. 13 5 4 6 56
16 Gwener ☍ ♄ ♀. ♓ ♍ 11. Coesau 14 5 6 6 54
17 Sadwrn. □ ☉ ♂. ♍ ♐ 5. Coesau 15 5 8 6 52
18 Sul. 12 Sul wedi'r drindod Traed. 16 5 10 6 50
19 Llun. Sabaldus. Traed. 17 5 12 6 48
20 Mawrth Barnard. Traed. 18 5 14 6 46
21 Mercher ☌ ☉ ♀. ♍ 9. Pen, ac 19 5 16 6 44
22 Jou. □ ♂ ♀. ♐ ♍ 8. Wŷneb. 20 5 18 6 42
23 Gwener ☍ ☉ ♄. ♍ ♓ 10. Gwddw 21 5 20 6 40
24 Sadwrn. Gwyl St. Bartholome. Gwddw 22 5 22 6 38
[...] Sul. 13 Sul wedi'r drindod Brauch. 23 5 24 6 36
[...] Llun. □ ♄ ♂. ♓ ♐ 10. Ysgwŷdd 24 5 26 6 34
27 Mawrth Dyddiau'r cŵn diweddu Dwŷlaw 25 5 27 6 3
28 Mercher Augustus. Bronnau. 26 5 29 6 31
29 Jou. Dibenu St. Ioan Fedydd. Dwŷfron 27 5 31 6 29
30 Gwener Ioan. Cefen. 28 5 33 6 27
31 Sadwrn. Adrian. Calon. 29 5 [...]5 6 25

MEDI 1700.

Dyddiau'r Mîs. Dyddiau'r wŷthnos
Oed y lleuad. dŷdd. awr.
Newidio, 2. 1. Boreu.
1. chwarter, 9. 1. Boreu.
Llawn-lleuad, 17. 7. Boreu.
3. chwarter, 24. 7. Nôs.
 oed lleuad beunŷdd. Haul yn Codi. Haul yn machludo.
Dyddiau gwŷl, a hynod. a Thremiadau'r planedau. Symmud Arwŷdd. A. M. A. M.
1 Sul. 14 Sul wedi'r drindod Bol, a 30 5 37 6 23
2 Llun. Silien. pherfedd. 1 5 39 6 21
3 Mawrth △ ☉ ♃. ♍ ♑ 21. Cluniau. 2 5 41 6 19
4 Mercher Erddulad. Cluniau. 3 5 43 6 17
5 Jou. ☌ ☉ ☿. ♍ 24. Arphed 4 5 45 6 15
6 Gwener Idloes. Arphed 5 5 47 6 13
7 Sadwrn. Enurchus. y mordd. 6 5 49 6 11
8 Sul. 15 Sul wedi'r drindod wŷdŷdd. 7 5 51 6 9
9 Llun. Delwfŷw. Gliniau 8 5 53 6 7
10 Mawrth □ ♂ ☿ ♐ ♍ 20. a 9 5 55 6 5
11 Mercher Daniel. Garrau. 10 5 57 6 3
12 Jou. Cyhŷd Nôs a Dŷdd. Coesau 11 5 59 6 1
13 Gwener Haul yn ♎. Coesau 12 6 1 5 59
14 Sadwrn. Gwŷl y Grôg. Traed. 13 6 3 5 57
15 Sul. 16 Sul wedi'r drindod Traed. 14 6 5 5 55
16 Llun. Edŷth. Traed. 15 6 7 5 53
17 Mawrth Lambert. Y pen, ar 16 6 9 5 51
18 Mercher ffeiriolus. Wŷneb. 17 6 11 5 49
19 Jou. Gwenfrewŷ. Gwddw 18 6 13 5 47
20 Gwener Eustachus. Gwddw 19 6 15 5 45
21 Sadwrn. Gwyl St. Matthew. Gwddw 20 6 17 5 43
22 Sul. 17 Sul wedi'r drindod Ysgwŷdd 21 6 19 5 4 [...]
23 Llun. △ ♃ ☿. ♑ ♍ 22. Brauch. 22 6 21 5 3 [...]
24 Mawrth Tecla. Bronnau. 23 6 23 5 [...]
25 Mercher Meugan. Dwŷfron 24 6 25 5  
26 Jou. Cyprian. Cefen. 25 6 26 5  
27 Gwener Judeth. Calon. 26 6 28 5  
28 Sadwrn. Lyoba. Y bol. a'r 27 6 30    
29 Sul. Gwyl St. Michael. perf [...]dd. 28 6 3 [...]    
30 Llun. □ ♂ ☿. ♑ ♎ 4. Cluni [...] 29 6      
[...]
[...]

HYDR [...]F. 1700.

Dyddiau'r Mis. Dyddiau'r wŷthnos
Newidio, 1. 11. Boreu.
1. chwrrter, 8. 7. Nôs.
Llawn-lleuad. 16. 10. Nôs.
3. chwartar, 24. 2. Boreu.
Newidio, 30. 10. Nôs
 oed lleuad beunŷd [...] Haul yn Codi. [...]aul yn machludo.
Dyddiau gwŷl, a [...]ynod. a Thremiadau'r planedau. Symmud Arwŷdd. A. M. A. M.
1 Mawrth Silin. Garmon. Cluniau 1 6 36 5 24
2 Mercher ☌ ♄ ♀. ♓ ♍ 8. Arphed 2 6 38 5 22
3 Jou. Gerard. Arphed 3 6 40 5 20
4 Gwener Ffrancis. v mordd­wŷdŷdd. 4 6 42 5 18
5 Sadwrn □ ☉ ♃. ♎ ♑ 23.   5 6 44 5 16
6 Sul. 19 Sul wedi'r drindod morddw. 6 6 46 5 14
7 Llun. ⚹ ♄ ♂. ♓ ♑ 8. Gliniau 7 6 48 5 12
8 Mawrth Cadmarch. Garrau. 8 6 50 5 10
9 Mercher Denŷs. Coesau 9 6 52 5 8
10 Jou. Treffon. Coesau 10 6 54 5 6
11 Gwener □ ♃ ☿▪ ♑ ♎ 23. Coesau 11 6 56 5 4
12 Sadwrn. Tudur. Traed 12 6 58 5 2
13 Sul. 20 Sul wedi'r drindod Traed 13 7 0 5 0
14 Llun. Talemoc. Y Pen, 14 7 1 4 59
15 Mawrth Gallus. a'r 15 7 3 4 57
16 Mercher Mihangel fâch. Wŷneb. 16 7 5 4 55
17 Jou. Etheldred. Gwddw 17 7 7 4 53
18 Gwener Gwyl St. Luc. Gwddw 18 7 9 4 51
19 Sadwrn △ ☉ ♄. ♏ ♓ 7. Ysgwŷdd 19 7 10 4 50
20 Sul. 21 Sul wedi r drindod Brauch. 20 7 12 4 48
[...] Llun. △ ♄ ☿. ♓ ♏ 11. Bronnau. 21 7 14 4 46
  Mawrth ☌ ☉ ☿. ♏ 9. Dwŷfron 22 7 16 4 44
[...] M [...]r [...]h [...]r Term yn dechreu. Cefen, ar 23 7 18 4 4 [...]
[...] [...]ou. △ ♃ ♀. ♑ ♍ 25. ga lon. 24 7 20 4 40
  Gwener Crispin. & Crispianus▪ Y Bol 25 7 22 4 3 [...]
  Sadwrn. Ardderchog. a'r 26 7 24 4 36
  Sul. 22 Sul wedi'r drindod perfedd. 27 7 25 4 3 [...]
  Llun. St. Simon, a St Iud. Clunniau 28 7 27 4 33
  [...]awrth Narcus [...]us. Clunniau 29 7 29 4▪ 3 [...]
  [...]cher ☌ ♃ ♂. ♑ 26. Arphed [...] [...] 30 4 3 [...]
    ⚹ [...] ☿. ♑ ♏ 26. Arphe [...] [...] 7 32 4 [...]

TACHWEDD. 1700.

Dyddiau'r Mis. Dyddiua'r wŷthnos
oed y lleuad. dŷdd. awr.
1. chwarter, 7. 4. Nôs
Llawn-lleuad, 15. hanner dŷdd
3. chwarter, 22. 11. Boreu
Newid [...]o. 29. hanner dŷdd
 oed lleuad beunŷa [...] Haul yn Codi. Haul yn machludo.
Dyddiau gwŷl, a hynod. a [...]hremi [...]dau'r planedau. Symmud Arwŷdd. A. M. A. M.
1 Gwener Gwy [...] yr ho [...]l Sainct▪ morddw. ŷdŷdd▪ 3 7 34 4 26
2 Sadwrn▪ ⚹ ♂ ☿ ♑ ♏ 27.   4 7 35 4 25
3 Sul. 23 Sul we [...]i' [...] drindod Glinniau 5 7 37 4 23
4 Llun. Ganed Gren. W. 1650. Garrau. 6 7 39 4 21
5 Mawrth Grad y powdr gwn. CoesaC. 7 7 40 4 20
6 Mercher Edwŷn. Coesau. 8 7 42 4 18
7 Jou. □ ♄ ☿. ♓ ♐ 7. Coesau. 9 7 43 4 17
8 Gwener ⚹ ☉ ♃. ♏ ♑ 27. Traed 10 7 44 4 16
9 Sadwrn. Post Brydain. Traed 11 7 46 4 14
10 Sul. 24 Sul wedi'r drindod Traed 12 7 47 4 13
11 Llun. Marthin. Haul yn ♐. Pen, a [...] 13 7 49 4 11
12 Mawrth Cadwalad. Padarn Wŷneb. 14 7 50 4 10
13 Mercher Brisia. Gwddw 15 7 51 4 9
14 Jou. Cadfael. Meilic. Gwddw 16 7 53 4 7
15 Gwener ⚹ ♀ ☿. ♎ ♐ 17. Ysgwŷdd 17 7 54 4 6
16 Sadwrn Edmund. Brauch 18 7 56 4 4
17 Sul. 25 Sul wedi'r drindod Bronnau 19 7 57 4 3
18 Llun. ⚹ ☉ ♄. ♐ ♓ 7. Dwŷfron 20 7 59 4 [...]
19 Mawrth Elizabeth. Bronnau 21 8 0 4 [...]0
20 Mercher Edmund. Cefen, 22 8 1 3 59
21 Jou. Digain. Calon. 23 8 2 3 58
22 Gwener Cicilia. Bol, a'r 24 8 3 3 57
23 Sadwrn. Clement. Perfedd. 25 8 4 3 56
24 Sul. 26 Sul wedi'r drindod Clunniau 26 8 5 3 55
25 Llun. Catherine. Clunniau 27 8 6 3  
26 Mawrth □ ♃ ♀. ♒ ♏ 1. Arphed, 28 8 7 3 5 [...]
[...] Mercher ⚹ ☉ ♂. ♐ ♒ 17. Arphed. 29 8 7 3 5
28 Jou. Term yn Diweddu. y mordd. 30 8 8 3  
29 Gwener ⚹ ♄ ☿. ♓ ♑ 8. wŷdŷdd. 1 8 9 3  
30 Sadwrn. Gwyl St. Andrew. Glinniau 2 8 9 3  

RHAGFYR. 1700.

Dyddi [...]'r Mi [...] [...]iau'r wŷth [...]
oed y lleu [...] ▪ [...]ŷdd. awr.
1. chwarter, 7. 2. Prŷd [...].
Llawn. lleuad, 15. 1. Boreu.
3. chwarter, 21. 8. Nos.
Newidio, 29. 6. Boreu.
 [...]d lleuad bôb dŷdd Haul yn Codi. Haul yn [...]achludo.
Dyddiau gwŷl, a hynod. a Thremiadau'r planedau. Symmud Arwŷdd. A. M. A. M.
1 Sul. 1 Sul o Adfent. Glinniau 3 8 10 3 50
2 Llun. Llechid. Garrau. 4 8 10 3 50
3 Mawrth △ ♄ ♀. ♓ ♏ 8. Coesau 5 8 11 3 49
4 Mercher Barbara. Coesau. 6 8 11 3 49
5 Jou. Cawdra. Traed. 7 8 12 3 48
6 Gwener Nicholas. Traed. 8 8 12 3 48
7 Sadwrn. Ambros. Traed. 9 8 12 3 48
8 Sul. 2 Sul o Adfent. Pen, ac 10 8 13 3 47
9 Llun. Joachim. Ciprian. Wŷneb. 11 8 13 3 47
10 Mawrth Troeiad y rhod. Gwddw 12 8 13 3 47
11 Mercher ⚹ ♀ ☿. ♏ ♑ 18. Gwddw 13 8 13 3 47
12 Jou. Llywelŷn. Gwddw 14 8 13 3 47
13 Gwener Ffinnan. Ysgwydd 15 8 13 3 47
14 Sadwrn. Nicasious. Brauch. 16 8 13 3 47
15 Sul. 3 Sul o Adfent. Bronnau. 17 8 12 3 48
16 Llun. Anannias. Dwŷfron 18 8 12 3 48
17 Mawrth Tydecho. Cefen, 19 8 12 3 48
18 Mercher Cristopher. Calon. 20 8 11 3 49
19 Jou. ⚹ ☉ ♄. ♑ ♓ 9. Y Bol a'r 21 8 11 3 49
20 Gwener ☌ ☉ ☿. ♑ 10. Perfedd. 22 8 10 3 50
21 Sadwrn. Gwyl St. Thomas. Clunniau 23 8 10 3 50
22 Sul. 4 Sul o Adfent. Clunniau 24 8 9 3 51
23 Llun. ⚹ ♄ ☿. ♓ ♑ 10. Arphed 25 8 8 3 52
24 Mawrth ⚹ ♂ ☿. ♓ ♑ 7. Arphed 26 8 8 3 52
  Mercher Gwyl Natalic Crist. morddw. ŷdŷdd. 27 8 7 3 53
26 Jou. Gwyl St. Stephan.   28 8 6 3 54
27 Gwener G. St. Ioan Apstol. morddw. 29 8 6 3 54
  [...] Gwyl y Fil Feibion. Glinn [...]au 30 8 5 3 55
  [...]. Thomas o Gaint. Garrau. 1 8 4 3 56
  Llun. ⚹ ♃ ♀. ♒ ♐ 8. Coesau 2 8 3 3 57
  Mawrth ☌ ♄ ♂. ♓ 11. Coesau 3 8 2 3 58
[...]

This keyboarded and encoded edition of the work described above is co-owned by the institutions providing financial support to the Text Creation Partnership. Searching, reading, printing, or downloading EEBO-TCP texts is reserved for the authorized users of these project partner institutions. Permission must be granted for subsequent distribution, in print or electronically, of this EEBO-TCP Phase II text, in whole or in part.