[...]sita Dubitatione Cartesiana certa Veritatis norma habèri non potest.
[...]Artesii litem, Cynicsque, Camaena,
Menippi
[...] Dic age, dic & quàm validis rationibus usus
[...] in campis pugnârit uterque sub Orco:
[...]sedit
Minos Moderator, Philosophorum
[...]nis Grex aderat, praesertim Sceptica turba,
[...]eptica lis agitur, Dubitatio
Cartesiana:
[...]nc veri Normam pugnax contendit haberi
[...]tesius, multo molimine. Pernegat ille,
[...] gravibus contrà sic incipit Argumentis;
[...] Vir Bone, si Veri sola est haec Regula, Clara
[...]distincta, ut ais, Perceptio, concute pectus
[...]e descendens, animi & rimare recessus,
[...]m potes assensum suspendere? num potes ultrà
[...] animi incertus, dubiúsque haerere, sit an non,
[...] ac distinctè cum rem perceperis esse?
[...] stimulos Natura parens sub pectore versat,
[...]orquens intùs nutum, subigénsque fateri
[...]tum, & frustrà conantem dicere contrá.
[...] inter sese nunquam coitura repugnant.
[...]i scis esse Deum? distinctè, subjicit ille,
[...]
[...]pio claréque. Quid ergo? Cum mihibina
[...]dubitare jubes an binis juncta quaternum
[...]ant numerum, cur te sic percipientem
[...] dubitare sinis? Distinctè subjicit ille
[...]cipio claréque Deum non fallere posse.
[...] verò ingentes
Cynicus dedit ore cachinnos,
[...]e instat; Bone Vir, nequeant si fallere sensus
[...] Ratio, quoniam Deus est veráxque, bonúsque,
[...] tandem Veri ad Normam Dubitatio ducit?
[...]uis in Circo, nec pergis in Argumento.
[...]et
Cartesius, nec vox nec verba sequuntur.
[...]ssurgit
Minos litem ut componat, & inquit,
[...]rae Verique Autor non sordide, labi
[...]num est, neque te pudeat peccâsse fateri:
[...]bus nimis angustis includere tentas
[...] particulam Divinae, & conscia Coeli
[...]a, quodque jubes deprendere, non sinis ipse:
[...]dagantes latet, aeternúmque latebit
[...]itum frustrà Verum, & conamina ludet
[...]a non deprensus, inextricabilis Error.
Libertas Arbitrii soli Substantiae Immateriali competit.
EJA age, materies cui mens humana videtur,
Consule te, penitúsque animi rimare recessûs,
Nonnè ibi libertas occurrit? nonnè potestas
Velle datur? non te ducit per cuncta voluntas?
Nonnè ibi repperias imo sub pectore fixum,
Quod benè percipiat, quod res secernere possit,
Quaerencsque moram facere, aut abrumpere, solo
Ex animi arbitrio, ruptámque reducere porrò?
Nonnè ibi consilium possis deprendere, quod te,
Quae quibus anteferas, quae sint meliora, docebit?
Nonnè vides te posse uti Ratione magistrâ,
Si placet, amotis vel adhuc errare tenebris?
Haeccine materiae sunt propria munera? sunt hae
Virtutes, quas pondus iners sibi vendicet? an quas
Purior & melior Divinae particula au
[...]ae?
Undè est quòd moles sese determinet ipsa,
Segnis iners moles, quae non nisi pulsa movetur?
Ullanè corporibus perceptio? si datur ulla,
Undè ea fit? facere hoc Impulsio si mera possit,
Credere tum fas est, quando undâ impellitur unda,
Se fluctu obtrudi fluctum sentire priorem.
Ex nihilo si quid fiat, tum fortè putes, quòd
Principiis sit menti externis orta potestas,
Materiésque tibi donet, quod non habet ipsa.
Volve Globum, celeri transcurrit tramite campum;
Projicias lapidem, vi multâ dissecat aethram;
Sed si clamando tibi rumpas ilia tota,
Siste lapis, jam siste, precor; nil proficis; ille
Surdus abit, cursûsque tenax celer usque movebit,
Si nihil obstiterit, quod vim dirumpere possit.
Undè igitur? quae libertas? vis extima pellit,
Nec quic quam contrà pugnare, obstaréque possit.
Mens tamen intereà sine pondere, libera Coelos
Tentat, & aetherias meditando permeat auras,
Arctis materiae vinc'lis, & lege soluta,
Ipsa sibi pennas addit, nec motibus ullis
Erigitur, fictis nec fertur in ardua plagis,
Nec caret incerto clinamine principiorum.
Jul.
6. 1697.
In die Comit. Resp. in Philosoph.
Fr. Hare A. M. Coll. Regal.
Soc.