ORATIO FVNEBRIS IN OBITVM CLARISSIMI VIRI ET MVNIFICENTISSIMI COLLEGII CORPORIS CHRISTI Oxon. benefactoris GEORGII SANCTPAVL Equitis Aurati, habita in medijs epulis Decembris 9. 1613.
A MATTHaeO COLMORE Somatochristiano.
Qui fles talia, nil fleas.
OXONIAE Excudebat Josephus Barnesius. 1613.
LECTORI S.
NEque Amicorum importunitas, nec Bibliopolae flagitatio (triviales istae ambitiosè scripturientium Apologiae) hoc mihi exemplar invito extorserunt. Is solus author est vt ederem, cui habebam. Illius memoriae Xenium dedico, & inter reliquos Heroas famam non invidendam chartacei Monumenti (si quid mea munera possint) tutelae mando. Absit enim vt meritissimus Mecaenas oblivione sepultus iaceat, ac non potiùs vel per me qualemcunque Curatorem publicè aliquatenùs innotescat.
ORATIO FVNEBRIS.
ECquid (Egregij Viri) vt palato, ita auribus gratum convivium expectatis? facundum dolorē? et qui plerumque loqui nescit, vt se disertè exprimat? An in pullâ funeris adumbratione nitentia rhetorices pigmenta?
Non dolet, cui vacat verborum pompa, aut curiofis ludere epithetis. Opto jam potiùs Cornelianae [...], quae totum forum lacrymis complevit. Oculos vellem dociles, non aures; gemitus pro plausu foret. Et sanè miseram habituri estis orationem. Optimè Oratori convenit cum suo Themate. Si tragicissimos, & in affectibus commovendis [...] adhibuissetis, nemo (confidentèr aio) miseriùs potuisset, quàm ipse. Equidem gratulor ingenij mei sterilitati, quod tam deplorandum funus celebraturus, artem dicendi nescio. Vtinám (que) hoc ipsum dicere nescirem, Auditores. Refugit profectò lingua tristem nuntium, & praeteritas funestissimi Anni clades recenti mortalitatis exē plo prosequi. Quot enim in angusto [...]. spatio (ac si vltimā temporis periodum praesagiret) Marones & Mecaenates alma Mater Academia desideravit! Poetae, Rhetores, quando magis frequentes! Solae elegiae prelum Oxoniense fatigârunt. Quoties gementem pariter ad pulpita prosam audivimus! quasi nullo fas modo intermortuas has artes reviviscere, [Page]nisi ipsas cadavera animarent. HENRICVS, primus ad superos properavit iter. Quem longo tanquam famulatûs ordine comitatae sunt nobiles Vmbrae, Bodleius, Petraeus, Haringtonus, Russellus, Harmerus, Rivius, Williams, Chenellus noster: nunc velut hucvsque benignae nobis Partae pepercissent, etiam SANCTPAVLVS. Atquin jubete iniqua numina mortem ‘—hoc sanguine pascere luxum;’ dignos laude Musa vetabit mori, atque invitis tribus, novem Sorores nunquam abrumpenda producent stamina.
Ignoscite ergò laudatori vestro Manes SANCTPAVLIANI, si memoriam colere audax, impar virtutibus, officio duntaxàt & pietate peccaverit. Debemus tibi Mnemosynen Musarum Alumni, & Tui. Hae te Aedes amplum agnoscunt Benefactorem; solvitur Panegyrica. Quā neque Patriae nobilitas (FOXI quoque Fundatoris natalibus superbae) nec Generis splē dor Equestri Stemmate insignis, illustrabunt. Euripidi succino,
Ita (que) generosissimum sine hyperbole SANCTPAVLVM fateamini, cujus mores novam inclytae prosapiae nobilitatem creabant: qui sive à Naturâ, & animâ illustrium Progenitorum traduce innati fuerint, seu ab ornatis [...]imo SPENSERO teneram formante adolescentiam insiti, erant meherculès & Maioribus & [Page]Praeceptore dignissimi. Qualis in iis suavitas, dum hîc ageret! Quàm iucundâ simplicitate cmnium sibi animos conciliabat! Non eum (quo se stultè venditat Generosorum vulgus) arrogantis supercilii fastus despicabilem reddebat. Non Avaritiae sordes (postrema, vt Aristoteles, in juvene & illustri loco nato turpitudo) iam tum liberale foedabant ingenium. Sed nec in vitium duxit culpae fuga; & illiberalitatem, vt Scyllam, vitans, luxuriae Charybde non absorptus est. Crapulae non impendit paternam munificentiam, (nempè Heliconem sitiens, Bacchum fastidivit.) Illa ipsa blandimenta, quibus interdum sopita virtus connivere solet, quae (que) adolescentulum facere flagitium negabat Mitio, sub specioso iuvenilitatis nomine nō praetexuit. Deni (que) cùm esset Academicus, non fuit Epicureus. Immò Stoicâ magis gravitate Commēsalis, vivebat vt Scholaris, & salutaritèr rigidam Statutorum severitatem, quibus non tenebatur, aequali veritus est observantiâ. Maluit legibus obsequi, quàm teneri, & sibi lex esse, quàm accipere. Eodem studio, quo genuinus quivis Discipulus, literas ardebat. Non contentus generosâ istorum ignorantiâ,
Aerem Academicum hausi; ritus novi; libellos emi, & pluteum servare iussi. Ita parentum sumptibus, & tē poris pretio abutentes vnicum illud discunt lautorum pueri, quid sit discendum; fatis consecuti, si diuturnâ morâ nihil amiserint.
Hinc Noster biennium locavit, non perdidit. Quo feliciter exacto, Parnassum liquit, & Musas Reipublicae assuefecit. His integritatem, modestiam, mansuetudinem, Gratiás (que) omnes, in iustitia moderanda sibi veluti Assessores, imputavit. Quarum amplissimam testem totā appello LINCOLNIAM. Eò prosequamini, & jacta OXONII semina ibi in laetas segetes crescentia intueamur. Nam, damnato servili hominum obsequio, qui ‘—penetrant aulas & limina regum,’ ambitio sae spei libertatem emancipantes, multorum servi, vnius saepè pueruli domini; Aedificia quidem latissimo porrecta ambitu vrbis faciem praeferunt, sed desertae, dominum desiderant, & Oeconomiam. (O domus angustis Dominorum cogitationibus, quā dispares!
Hanc indignatus vilitatem, in sua SANCTPAVLVS rura, procul à strepitu sordibús (que) Aulicis concessit. Vbi— Invidia favente felix, sui erat diffusivus. Iovem coluit Hospitalem. Apertae fores neminem excludebant. Nullus intrantes Ianitor observavit, minace vultu, verbís (que) imperiosis herilem vindicans parsimoniam.
Non tamen diffluebat mensa, conturbatoribus dementis [Page]luxuriae deliciis: stomacho parata, haud gulae. Cella ebriis perpotantium gregibus non patebat. Poterat quis sitim hîc relevare, non implere gurgitē. Hospites maximè grati fuerunt Pauperes. Horum hianti fami, sití (que), cibum, potúm (que) abundè misericordi manu industrius subministrabat famulus: quibus posteà ac si suum [...] satis capax non fuisset, aut aliquādo cum Domino iaceret Hospitalitas, secundum ext [...]uxit Xenodochium. O Heroicam verè magnifici animi bonitatem! Alii ‘Aedificent auro sedésque in sidera mittant,’ insanâ epularum lauticie, [...] (vt Nazianzenus) fruantur ditiores. Tu pauperibus consuluisti: & tibi. Cum hanc curares Eleemosynam, hoc Domicilium extrueres, Tuae prospiciebas aeternitati.
Vnde perennis ejus bonitas adhuc scatet, ínque fontem tandem Aonium fluit. Scholam fundat, & Lincolniensis STANFORDIae ruinas vmbratili solatur Gymnasio. Singula quid persequor? Pietas, probitas, religionis & innocentiae puritas (Quanta Numae fuerat, sed Numa pauper erat) per quas apud cives suos Venerandus vbique Patriae Genius audijt, Oratiunculae, & Epitomes cancellis ne arctentur. Vobis tantùm ipsis indulgete paulisper patientiam, & sanctissimi Equitis in Academiam reditum audite. Surgenti SCHOLARVM Operi (O fortunati quorū sic moenia surgunt!) [Page]munificè donavit. Nempe, ‘Qui crepet aureolos, forsitan vnus erit.’
Vos autem ante alios SOMATOCHRISTIANI, mecum Patrono vestro applaudite, & indelebile nomen conservate. Vobis totas effudit opes;
Quae [...] reddidisti, SANCTPAVLE! Quòd nostri quondā Lycei Hippocrenen hauseris, nos ex aurifero Tuae beneficentiae Tago bibimus. Idcirconè Liberis caruisti, vt nos adoptares, & naturae invidiam perpetuâ hâc numerosae Sobolis propagatione vlciscereris? Nimirùm quamdiu stabunt hi Parietes, aeternùm honorandi SENIS Pyramides nō ruiturae, filios habebis. Et te— nulla dies vnquam memori eximet aevo. Ite degeneres procerum animi! Hic in tergum, ille ‘demisso in viscera censu’ conturbet. Hunc in dirissimam fortunarum tabem, & suam, foeda detineant lupanaria: canibus & equis avita donet patrimonia. Alter miserrimus mortalium largiatur nihil, gazis incubet,
foenore nummos pascat. Haec SANCTPAVLO vsura, in pios vsus erogare, & pulcherrimam famae haereditatem lucrifacere. Nunquam Fortuna meliùs bona tua locasti: Coeca non eras, cum illi faveres. Te Deam fecit, &, aliàs caducam, reddidit immortalem. Ceteris divitiae secum pereunt, aut relinquunt. ‘Solas, quas dederis, semper habebis opes.’
Hactenùs (Gravissimi Auditores) Vitae historiam tenui planè filo deduxi. Quid sibi mors pia, sancta, vivida vendicabit? Narra deinceps, quâ constantiâ, & fortitudine [...] expugnaverit; quae novissima ediderit verba; quomodo, ‘Siccis ipse genis flentes hortatus amicos,’ animam coelestem coelo reddiderit. At (ah!) haereo: & moribunda Oratio in vivi laudibus cōsumpra, in mortis nomine (nimiùm, heu! festinantis) lethali stupore expirat. Mortuum non cogitabo, non dicam. ‘Long ior huic facta est, quàm data vita fuit.’
Quare exhilarate Genium, risu pectora solvite, frontes exporrigite, & solâ laetitiâ SANCTPAVLI Manibus parentate. Mihi demùm, secundis bellarijs pausam facienti, silentium imponite. Dixi.