GALENI MEDICA­MENTA CHYMICIS ME­LIORA.

VT simul undosum pelagus, terras (que) patentes,
Complexu sacro dissona nexa fovens,
Iupiter aethereis statuisset tradere sceptris:
Ʋos, ait, astringilegibus hisce volo.
Magna parens tellus vestro perfusa liquore
Fundat opes varias, pharmaca mistacibis.
Ploratus Mortis comites, & funeris atri,
Istae coëgerunt jura tenenda dare.
Sic Deus: humorem pontus, jussum (que) calorem
Aethra dat, & tellus semina foeta parit.
Vidit & obstupuit data munera tanta Galenus,
Et cupit ardenter scive quid illa velint.
Pervigil immodico penetrans arcana labore,
Discit, & hinc miseris communicata salus.
Agnovere pium ter saecula quin (que) magistrum,
In quibus illîus laus sine labe stetit.
Vnus homo clamat longo pòst tempore natus
Chymicus: Ortameis est Medicina focis.
Siste tuos folles, Saturni parce senectae,
Et teneat sexum casta Diana suum.
Has metamorph [...] nescivit doctior aetas,
Cognita nec priscis haec Medicina fuit.
Improbe deliras; extinxit lumina fumus,
Ʋertere coelestes non potes arte deos.
Num tua sola salus ars chymica? sola juvabis?
Heu quâmdifficilis, quâm tua vana salus?
Quâm pretij magni? Priamo tua pharmaca prosint:
Non emit haec tanti res mihi curta domi.
Sedtuus humor erit, praeterquam carus, & igne
Tostus & exustus▪ faetidus, acer, iners.
Quae virtus manifesta subest, face Mulciber urit.
Ʋirtutem medicam chymica flamma vorat.
Quid quod multa tuum minerale pericula cingunt?
Pestifer inficiat cunctametalla vapor?
Deni (que) & haec Medicis lex est. Contraria curant
Pharmaca; Dissimilis sit medicina malis:
Tu nova jura doces: Sit Pax, Concordia, & unum,
Sulphureis morbis Sulphur adesse decet.
Mercurius curet furtivo sydere natum:
Et Ʋeneris flammas tollat amica Venus?
Haec Medicinamalum firmat: non fraenat & aufert,
Haec movet, haud removet: non fugat, immo facit.
Siste igitur Paracelse focos: assurge Galene,
Est antiqua salus, Est tua vera salus.
Quam coluit semper sapiens & docta Vetustas,
Niliacus solers incola, Graecus, Arabs.
Haec ita difficilis non est Medicina paratu,
Quin pretio exiguo sumere quis (que) potest.
Nec duce Vulcano pede claudo quaeritur, alto
Tramite, Natura est dux (que) comes (que) viae.
T [...]ta quo (que) & grata est, nec res ita plena pericli:
Nec, si sumatur copia magna, nocet.
Nil cineris, nil sordis habet, Natura coquendo
Reijcit impurum, sola (que) pura trahit.
Abditus est illi vigor, & manifesta potestas,
Restituens duplici languida membra bono.
ERGO.
Vane salutifero cedas Paracelse Galeno,
Et palmam veteri det Medicina nova.
Cedat lympha furens, Sulphur, Sai, Alchol, Elixir,
Dent Lunae & Solis nomina falsa locum▪

HVMORES MOR­BORVM CAVSAE.

QVid faciat tristes morbos, quae sydera cogan [...]
Ante diem stygias corpus adire lacus,
Tempore quaesitum longo, multo (que) labore:
Inventus tandem, qui facit, humor erat▪
Ille jecur tundens, abstr [...]sa (que) viscera torquens,
Naturaerumpi [...] vn cula fi [...]ma sacrae.
Omnia causatur d [...]c [...]mbens languidus aeger.
Interea clauso victus ab hoste cadit.
Iratos (que) deos, infensa (que) sydera clamat:
Pectore sed latitans est homicida suo.
Terreus in cunctis liquor est, & fervidus humor,
Lymphaticus (que) latex, aere [...]s (que) vapor.
Quattuor existis omnes constamus, & omnis
Pythagorae numero stat (que) cadit (que) salus.
Frigida dum calidis moderantur, & humida siccis▪
In toto nusquam corpore morbus erit.
Connubium discors si q [...]is dissolverit humor,
Omnibus ille unus candida fat a negat.
Quâ data portaruent morbi velut agmine fato,
Praesentem (que) aegris vim (que) nece [...] (que) ferent.
Aspice, languentis, qui caeco exaestuat igne,
Vi subito perijt, qui fuit ante, decor.
Desipit, extendit nervos, torquetur, anhelat:
Mens, cum l [...]ssato corpore, pressa jace [...].
Aspice quos pungunt crescentia cornua Lunae,
Dum geminat lumen stella benigna suum:
Arx sacra concutitur; motus, pituita liquescent,
Adcapitis nervos, flumine, tardat iter.
Aspice, tartareus miserè quos opprimit humor,
Dum mens obscuro carcere clausa gemit:
Mollia ventoso reboant hypochondria flati [...],
Aethiopem (que) patrem forma [...]olore refert.
Quid referam morbos cunctos? quid singula dicam?
Vnde animas dulces linquere corp [...] habet?
Accipe nunc paucis at (que) omnia disceper unum:
Interitus varios Mors habet una modos.
Vt quondam veniens Aegypti è finibus Orcus
Nuda suis Cecropi civibus arva dedit:
Sic ubi pallentes posuere cubilia morbi:
Invadent tacito corpora firma pede.
Et velut illa lues delata per aethera primùm,
Mox & in humores fusa venena dedit:
Sic genus omne mali furtivo proxima gressis
Opprimit, & tandem quae (que) remota petit.
Desine nunc alias quaerendo fingere causas,
Nam morbos, humor qui facit, ille fovet.
Quid dubitas? quid adhuc diffidens turbidus haeres?
Quas aeger Medico fundis abore preces?
Aestuo, da frigus: sum frigidus, adde calorem:
Diffluo, ó vtinam siccior esse queam.
Nonne vides, cholera tostos dejectio flava
Vt juvat, & tumidos liberat unda fluens?
Nonne vides, quae cunctae vorat discrimina plebis,
Vt membris languor, foedus in ore color?
ERGO.
Qui negat humores nascentis semina morbi,
Illum non sanum pessimus humor agit.

This keyboarded and encoded edition of the work described above is co-owned by the institutions providing financial support to the Text Creation Partnership. This Phase I text is available for reuse, according to the terms of Creative Commons 0 1.0 Universal. The text can be copied, modified, distributed and performed, even for commercial purposes, all without asking permission.