VIRTVTI MAGIS QVAM morbo credendum.
NOn omnis sanam medicinam suscipit aeger,
Nec bene vindictam sustinet ille suam.
Cum senior summam conscendit morbus ad
[...]
Et celsus culmen creuit adusque suum:
Serus adest medicus, serò medicina paratur,
Maturumque suae tempus abiuit opis.
Non bene quae creuit manibus conuellitur arbos
Tentandus surcus, cum nouus esset, erat.
Si tamen auxilij fugerunt tempora primi,
Et possessa vetus viscera morbus habet:
Excipe languentem lento medicamine morbum
Descendens, leuiter deijciendus erit:
Quassantur multis sublimes viribus arces:
Quolibet impulsu praecipitata ruunt.
Sin medico summam perturbas munere pugnam,
Naturae letho pugna dirempta iacet.
Saeuit in exhaustas hostis saeuissima vires;
Et subiens partes vindicis, hostis eris.
Nec nocet immensum leuiter decerpere morbum,
Attenuat vires rara medela suas:
Sed leuis, & crudum permulcens leniter hostem.
Sic leuior morbus, fortior aeger erit.
At semper cautus violenta remedia vites.
Ne vincas aegrum victus amore tuum.
Nutritur pluuia, pluuia demergitur herba.
Sole reuiuiscit, sole dehiscit ager.
Restinguit ventus, ventusque euentilat ignem,
Et cadit auxilijs obruta flamma suis.
Huic nullas aegro, vellenes, caute, medelas,
Vel potius nullas, si sapis, ipse feres.
ERGO.
Qui nimium morbo credendum consulis esse,
Consilium princeps experiare tuum.
PESTIS COMMVNICATVR proximis.
PEstis habet proprium, rerum commune venenū,
Vt raro dominis propria damna ferat.
Hei mihi quod tantum morbus communior esset,
Cur non communis debuit esse salus?
Et lupus elingues conspectus reddit, & Hydrus
Reddit luminibus lumina caeca suis.
At non alterius virtus virtute carentes
Inficit; heu bonitas lautior esse solet.
Et pecus in pecudes morbum transfundit, & omne
Turpis ouis scabie foedat ouile sua.
Scilicet vt riguas cursu delapsa per oras
Spargit littoreos longius vada locos:
Sic laedit, dominum quae tantum possidet vnum,
Non tantum dominum pestis anhela suum.
Nam volat, & tabes vicinos corripit artus,
Et semper turbà pascitur illa sua.
Et caret inudia, sociosque requirit, & ipsa
Cum pateat latè, latior esse cupit.
Vtque tepent, nactis adiunctas ignibus aedes,
Proxima vicinae tecta calore domus:
Sic atra funestae serpit contagio tabis,
Sempervicino perniciosa suo.
Sic aret tactu vicinus ab arbore ramus,
Aret & a socijs herba tenella suis.
Quid numerem diris exhaustas pestibus vrbes
Quid loquar exitio regna sepulta suo.
Innumeris damnis (ne possim dicere damna)
Infecit nurneros pestis iniqua meos.
Quae grassans tetri funesta tabe veneni
Crescit materiae proximitate suae.
ERGO.
Quinegat infestam contagia fundere pestem,
Vicinus viuat pestibus ille, precor.